დაჭრილი
მძიმედ დაჭრილი აქა ვგდივარ მე
ბძოლის ველზედა,
ჩვენ ბედის გადმწყვეტ ბრძოლისა მსხვერპლი
მკერდ განგმირული;
მე მკვდრებთან ერთად ვგდივარ მიწაზე,
სისხლით სველზედა,
და ვმადლობ უფალს, რომ სიკვდილი
მე მხვდა გმირული.
სამშობლოსათვის თვის დადება,
თურმე ტკბილია.
მისთვის სიკვდილი ბედნიერებად
ჩასათვალია.
ვინც ვაჟკაცია და სამშობლოსი
ვინც კი შვილია,
ბრძოლის ველზედა ასე სიკვდილი
მისთვის ვალია.
მეც შევასრულე დღეს ჩემი ვალი,
შვილისა ვალი
იმ მშობლისადმი, რომელმაც ტკბილი
ბოლო შემძინა.
აწ დამშვიდებულს მე შემიძლია
დავხუჭო თვალი,
და ამაყად წარვსდგე მე ჩემთა
წინაპართ წინა.
წეხანა იდგა აქ ჩვენი ჯვარი
შეუმწიკველი…
მაგრამ, უფალო, შენ რა არ ძალგიძს.
რომ მოიმოქმედო!..
ეხლა კი იმათ გვამებითაა
სავსე ეს ველი,
და… აწ მშვიდობით, ჩვენო ოცნებავ,
ჩვენო იმედო.
როსაც თავზედა დავესხა მტერი
მოულოდნელად,
მაშინ ბანაკშიდ ვიყავით ჩვენა
დაძინებულნი.
ვერ მოვასწარით ჩვენ მომზადება
მათ საბრძოლველად,
და გავწყდით ყველა სამშობლოსათვის
თავდადებულნი.
ბრძოლის ველზედა მტრისაგან სიკვდილი
გვხვთა ყველას წილად,
და არჩც ერთს ჩვენგანს ჩვენი ხვედრის არ
შეგვშინებია.
აწ ხომ ნება გვაქვს, რომა ვიწოდოთ
სამშობლოს შვილად.
სიცოცხლის წილად, ეს ნება მაინც
შეგვძინებია.
მტერი წავიდა ჩვენთან ბრძოლაში
გამარჯვებული.
ჩვენშიდ ისინი, უეჭველადა,
ეხლა არიან.
მათი მსხვერპლია ჩვენი სამშობლო
დაობლებული.
მტარვალნო, ეხლა ჩვენ დამარცხებას
ზედ დახარიან.
ვმადლობ უფალსა, რომ ვაჟკაცური
მე მხვდა სიკვდილი.
მაგრამ სამშობლო … სამშობლო ეხლა
დაღუპულია…
სამშობლოსათვის თავის დადება
ყოფილა ტკბილი…
სამშობლოსათვის რომ მოკვდეს, ყველა
ვალდებულია.
- II. 1910
ძველი ქართველი
„გამხნევდი, გულო; გამაგრდი, მკლავო;
ხმალო, შენც პირი მოილესეო;
მტერო, დაეცი გულგანგმირული
და სულთმობრძავმა დაიკვნესეო.
„კვესე, კაჟო, იჭექე, თოფო;
ტყვიავ, მტერს გულში ჩეკონეო,
სიკვდილი თვალწინ მას დაუყენე
და სიცოცხლეზე დააღონეო.
„მტერო, შეშინდი; ქედი მოხარე,
ვით დამფრთხალ მგელმა ლომის წინაო;
ხმალი ჩაგე; მუხლი მოდრიკე,
სიცოცხლე თუ არ მოგეწყინაო.
„მაშ, თუ არ, ხმალო, გაიპრიალე.
დაე, აქ სისხლი დაიღვაროსო.
ფუუ იმ ვაჟკაცსა, ვინც შეგიშინდეს,
გულში ხმალი არ გაგიყაროსო“ –
ხმალ ამოწვდილი, თვალთგან ცეცხლ მფრქვევი
მტრის გვამთან იგი ამბობდა ასე.
ამ სისხლიან ხმლით ბევრი მოეკლა:
ეს ერთი გვამი იყო მეასე.
ვერ ჩერდებოდა; სულ ტრიალობდა.
და თვალს ავლებდა ის ბრძოლის ველსა.
სისხლი სწყუროდა; მსხვერპლს თხოულობდა;
ემსგავსებოდა ცხვრებში მყოფ მგელსა.
უცბად შეჩერდა. ხმალი იმარჯვა;
მგლურებ თვალები დააბრიალა,
და შეერია მებრძოლთა ჯგუფში.
სიკვდილის ხმალმა კვლავ იპრიალა…
- III. 1910
ჩემ ცხოვრების ნავს
ნუ შიშობ, ჩემო ნავო,
ტალღა სჭერი, წინ წადი.
დასაწუნარ აწმყოსა
მოზდევს კარგი მყობადი.
წინ, სულ წინ, ჩემო ნავო;
უკან ნუ იხედები,
სჭერი, გადაიარე
წყლის დროული ქედები.
თუ გადავრჩით, ხომ გავალთ
ბედნიერების კიდეს,
თუ არა და გმირული
ჩვენ სიკვდილი მაინც გვხვდეს.
წინ გასწი, თუ არა გსურს,
რომ დაგხურო მანდილი.
დატანჯულ სიცოცხლესა
სჯობს ბრძოლაში სიკვდილი.
ნუ გეშინია ბრძოლის,
ჩემო ნავო, წინ წადი…
ტირილს სიცილი მოზდევს
და ღამეს განთიადი.
* * *
იპარება ზამთარი;
ეკარგება მას ძალა.
ჩარხი სხვოფრ დატრიალდა,
და დროც გამოიცვალა.
გაზაფხული ახლოა;
სითბო სძლევს სიცივესა;
თოვლმა დნობა დაიწყო;
ზამთარმა დაიკვნესა.
აყვავდება აწ ია;
გადიფურჩქნება ვარდი;
მერცხლები გვეწვევიან…
შორს მაშინ ჩემგან დარდი.
ვნახავ ცოცხალ ბუნებას
და მდელოს აყვავებულს,
მაშინ ჩაკვდი, ზამთარო.
ვაშა, ვაშა გაზაფხულს.
- III. 1910.
ჩემი სატრფო
მე მყავს მხოლოდ ერთი სატრფო,
და მიყვარს მხოლოდ იგი მე.
მისთვის თავსაც არ დავზოგავ.
ჩემი სატრფოს კი ჭირიმე…
მიყვარს ის და მეყვარება.
უმისობას ვერ ავიტან.
მე ჩემს სატრფოს სიყვარულსა
სამარეშიც ჩავიტან.
- III. 1910
***
მზე ჩავიდა; დაღამდა.
ბნელმა მოიცვა არე.
ვეღარაფერს შვრბიან
ვარსკვლავები და მთვარე.
კეთილი დაბორკილდა;
ავს ლაგამი მოეშვა,
და სატანა ხარხარით
მიწაზე ჩამოეშვა.
ბოროტებამ მსხვერპლები
სათითაოდ ჩათვალა,
და ნათელმფრქვევ სხივებსა
გამოელიათ ძალა…
დილაზე მზე ამოვა;
სტყორნის ბნელს თეთრ ისარსა.
დაამწარებს ამ ლხენას;
ჩასტეხს გულის ფიცარსა.
- III. 1910
* * *
მძულს მე კაცი მშიშარ-მხთალი,
ბედის ჩარხზე მინდობილი,
ხელ მჭდობი, ბრძოლიდან გამქცე,
უვარგი ძმა და დობილი.
მიყვარს კაცი გამბედავი,
დაბრკოლებასთან მაბრძოლი,
დაუცხრომი, მქუხარ-მჭექი,
შეშინებული წინგამძღოლი.
სიცოცხლესთან ბრძოლა უნდა;
არ ვარგობს გულზე ხელ-კრეფა.
ამად მძულს ბედზე მიმდობი,
მებრძოლიც ამად მექება.
- III. 1910
* * *
რას მიცქერი, სამარევ,
ეგრე პირ მღიმარე,
თითქოს გსურდეს მომხიბლო,
დამიჭირო მაგ მახით.
რად მეძახი, მოდიო!
ჩემგან რას ელოდები?
თითქოს გსურდეს, დამაწყო
გულზე ცივი ლოდები.
რისთვის მიწვდი ხელებსა
ან რისთვის გამებუტე!
ყურში რად ჩამჩურჩულებ:
„მოდი და ჩამეხუტე“!
ვიცი შენი სურვილი.
ყოველი გამიგია.
მსხვერპლი შემოგელია
და აწ ჩემი რიგია.
ბუნებას წესადა აქვს,
ერთი ჰკლას, სხვა აჩინოს,
საკუთრად კი სიცოცხლე
არავის შეარჩინოს.
სიკვდილისა მსხვერპლობა
თითქოს ჩვენი ვალია.
სამარეში ჩაწოლა
ყველას მომავალია.
დღეს გსურს, რომ მე მიმსხვერპლო,
ამისთვის მიწვდი ხელებს.
მაგრამ სცდები, უდროო
ლუკმა შენც დაგახველებს.
მე ჯერ სიცოცხლე მწადის.
არ გაქვს ჯერ ჩემზე ნება.
მახით ჩემი დაჭერა,
იცოდე, არ იქნება.
მძულხარ, მძულხარ, სამარევ!
მძულს მე შენი ლოდები.
ჯერ მე უნდა ვიცოცხლო;
მომავალს ველოდები.
- IV. 1910
***
რამ შეგაშინათ, მერძოლნო?
ხმლები რად გადაგიყრიათ!
ან ეგ ვინაა, მაგის წინ
რომ მუხლი თქვენ მოგიყრიათ?
ახ! ვიცან, ვიცან ვინც არის!
მაგ ძმური სიყვარულია!
აწ ჩემი ხმალიც დაინტვრეს.
ძმის სისხლის მღვრელი კრულია!
- V. 1910
კიდევ მოვა
გაზაფხული ქუდს იხურავს.
ის უკვე წასვლას აპირებს.
ვფიქრობ, ვეღარ დაამშვენებს
ნაზი ია ბუჩქის ძირებს.
ამ დროს ყურში იდუმალი
რაღაცა ხმა ჩამჩურჩულებს:
„ტყვილა ჯავრობ, შემდეგ წელში
ისევ გამოიზაფხულებს.
„ბულბული ვარდს ისევ დასტვენს;
აყვავდება ისევ ია.
გაზაფხული უწინც ბევრჯერ
წასულა და კვლავ გვწვევია.“
მჯერა ამ ხმის მე სიტყვები
და გული მიიმედდება.
გაზაფხული ისევ მოვა;
იაც ისევ აყვავდება.
- V. 1910
პირველი
მე ის მიყვარდა;
მით მედგა სული;
მხოლოდ იმისთვის
მიძგერდა გული.
მას ვაღმერთებდი;
მას ვლოცულობდი,
მისთვის მწარეში
ტკბილს ვპოულობდი.
ვფიქრობდი, მის ტოლს
სხვას ვერ ვნახავდი.
მასში ანგელოზთ
სწორსა ვსახავდი.
დღე და ღამ თვალწინ
ის მე მეხატა,
და ბოლოს… ბოლოს.
- 11. V.
მეორე
შენ ვერ გიცვნი,
სიცოცხლე, მხთალო.
ღირსი ხარ, თავში
ქვა რომ გახალო.
ვერ დაგითმია
ვიღაც დიაცი.
არა, არა ხარ
შენ, ძმავ, ვაჟკაცი.
ბევრად სჯობია
შენთვის სამარე.
აჰა, მახვილი;
წა, მოიხმარე.
ქალ-სულა
***
იმ ქვეყანაში, სადაცა
ვარდს მუდამ დასტვენს ბულბული,
სადაც ზამთარი არ იცის
და მთელ წელს სდგას გაზაფხული,
სადც იადონი სულ ჰყვავის,
ტყე მუდამ შეფოთვლილია,
სადაც მზემ სიცხე არ იცის
და მუდამ ერთფრად გრილია,
სადც ნამი წვიმასა ნაცვლობს,
ცა ღრუბლეს არ იაკრებსა,
სადაც მზე სიტურფეს მატობს
ისედაც ტურფა მხარესა,
სადაც ბუნება ათასფრობს, –
ძმად ბარი მთასთან მისულა,
ა, იქ მეფობდა ზე-ქალი,
ქალი სახელად ქალსულა.
***
ტურფა რამ იყო ქალსულა;
მზე მას სწორად არ ხვდებოდა;
მთელი ქვეყანა მოევლო, –
თავის ტოლს ვერ შეხვდებოდა.
ტურფა ქალსულას თვისება
გასაოცარი რამ ჰქონდა:
სადც მივიდოდა ან ვისთანც,
თან სიხარული მიჰქონდა.
ჯერ ტურფა მხარის მცხოვრებთა
ამიტომ სევდა არ ეცნოთ,
ჯერ თვალი არ აცრემლოდათ,
წუხილი ჯერ მათ არ ეგრძნოთ.
პირზე სულ ღიმი უკრთოდათ,
დროს ატარებდენ, ხარობდენ,
ბუნების სიმშვენიერით
სტკბებოდნენ, მას შეხაროდენ.
***
საუბედუროდ ქალსულას
მტერობდა ვინმე ავსული,
მახინჯი, მკაცრი, ამაყი,
ძლიერი, ღონით ავსული.
მასთან საბრძოლად ქალსულას
ძალა მის მდარი სჭიროდა.
ათი ვაჟკაცი ყოველწლივ
ამისთვის შეიწიროდა.
ქალსულას წილად ავსული
ამ ვაჟკაცებსა იჭერდა,
ჰყრიდა დიდ, მაღალ ორმოში;
რადგანაც მზეს ვერვინ სჭვრეტდა.
აქ, ამ ორმოში ბნელოდა,
მზის სხივი იქ ვერ სწვდებოდა,
კედლები გალესილს ჰგავდენ,
ფეხი არ ეკიდებოდა.
ორმოდან ზევით ამოსვლა
ამით შეუძლო ხდებოდა.
მაგრამ რაღაცა ძალითა
ორმოში არვინ კვდებოდა.
შიდ ჩვარდნილი მსხვერპლი იქ
უწინდელთ უერთდებოდა.
ასე ქალსულა ავსულსა
მრავალ წელს უერჩებოდა:
მსხვერპლებს ატანდა იმას ტყვედ, –
თვით უვნებელი რჩებოდა,
და ძველებურად აფენდა
სიხარულს ტურფა მხარესა,
სიამოვნებით შესცქერდა
თავის ერს მომღიმარესა.
***
ერთხელ რაღაცა სიბნელემ
მოიცვა მცხოვრებთ გონება.
აღელდენ იწყეს ძახილი:
„არ გვსურსო ქალის მონება.
ბეგარად ათ ვაჟკაცს გვართმევს;
აწ აღარ ვემსხვერპლებითო.
თვით გაუსწორდეს თავის მტერს,
ჩვენ რისთვის ვესარჩლებითო!“
ზურგი აქციეს ქალსულას,
მსხვერპლი არ მიაფარესა,
ქალსულამ ქცევ იწყინა,
დაჯდა, ცრემლ ღვრიდა მწარესა;
დასუსტდა მაგრამ მცხოვრებთა
არავინ მიახმარესა.
მაშინ ავსული მოვიდა,
ადვილად სძლია ქალსულა;
ისიც ორმოში ჩააგდო,
სურვილი მით შეისრულა.
***
რა ორმოს ჩაჯდა ქალსულა
და მხარეს მას გაეცალა,
იქ მცხოვრებთ ძველი ხალისი
სევდათ და დარდათ ეცვალათ.
პირს ღიმი არ ეკარებათ,
სახე ცრემლებით სველია.
მზე ძვლებურად ანათებს,
მათთვის კი დღე-ღამ ბნელია.
ტურფა ქვეყანა, ისევე
მომხიარულე ვით ძველად,
ახლა მათ მიაჩნთ მწუხარეთ
და დარდ სევდების მომგვრელად.
ჰგონიათ – ტურფა მხარესა
თითქოს ზამთარი სწვევია,
თეთრ წვერა თოვლი მიდამოს
საგლოვად გადახვევია.
ეს ეჩვენებათ, თუმც იქა
ვარდს ისევ დასტვენს ბულბული,
ზამთარი ჯერაც არაა,
კვლავ ლხინობს იქ გაზაფხული;
თუმც ია ისევე ჰყვავის,
ტყე ისევ შეფოთვლილია,
მზემ სიცხე ისევ არ იცის,
და ისევ ერთფრათ გრილია;
თუმც ნამი წვიმას აწც ნაცვლობს,
ცა ღრუბელს არ იკარებსა,
თუმც მზე სიტურფეს აწც მატობს
ისედაც ტურფა მხარესა.
თუმც აწც ბუნება ათასფრობს,
ძმად ბარი მთასთან მისულა,
მცხოვრებნი მით ვერ სტკბებიან,
რახან აღარ ჰყავთ ქალსულა.
***
მაგრამ ამ სევდის მიზეზსა
მარტო ცოტანი ხვდებიან,
და ვინც ხვდებიან, ისინი
ორმოში მსხვერპლად ხტებიან.
ახალნი მსხვერპლნი იქ ბნელში
ძველ მსხვერპლებს უერთდებიან,
ქალსულას შველას სცდილობენ,
ერთმანეთს ზურგს ადგებიან.
აქამდე ვერაფერს გახდენ.
ვერ მოსწვდენ ჯერ მიწის პირას.
ცოტა მსხვერპლიღა აკლიათ.
ნეტა მას, ვინც თავს შესწირავს.
ნეტა მას, ვინც ელს მიახმარს
ქალსულას ამოსასვლელად.
ნეტა მას, მსხვერპლად ორმოში
ვინც ჩახტეს უკანასკნელად.
***
მაშინ ამოვა ქალსულა
ძველზე ლამაზი, ძლიერი.
წამს გაჰქრებიან სევდები
გახალისდება კვლავ ერი.
სახე მათ კვლავ გაუღიმებთ,
თვალთ ცრემლნი შეაშრებიან;
კვლავ სცნობენ ტურფა მხარესა,
სიტურფით მით დასტკბებიან.
კვლავ დაინახვენ მზის სხივსა,
გაუნათლდებათ კვლავ ბნელი…
ნეტავი, მე ვიქნებოდე
ეს მსვერპლი უკანასკნელი.
- V. 1910
***
ნუ მეუბნები,
არ მჯერა, არა!
ჯერ ცოცხალია:
სულ არ მომკვდარა.
ჯერ მაჯა უცემს, გული უფეთქავს.
თქვენ სტყუით! სტყუით! ჯერ ცოცხალია.
თქვენ რომ ვერ ამჩნევთ, მით ვითომ რაო!
მე ხომ ცხადათ ვგრძნობ? მაშ, მართალია.
ეხლა სიცოცხლის ნაპერწკალი მაგას
გულის სიღრმეში აქვს ჩამალული.
ის თავის დროზე მთელ ტანს მოედვის…
გესმით? მაჯა სცემს! უფეთქავს გული!
ნუ მეუბნებით სატრფოს სიკვდილსა.
ეგ ტყუილია, არ მჯერა, არა!
ჯერ ცოცხალია, თავის მხსნელს უცდის,
უცდის წამალსა. სულ არ მომკვდარა!
ჯერამ ნუ კვდები,
ნუ ხუჭავ ჯერ თვალს.
გიშოვი ექიმს;
მოგიტან წამალს.
ეგ ნაპერწკალი, ალად მოგედვის.
მაშინ ისევე გამოცოცხლდები,
მერმედ, ძვირფასო, კვლავ გულს ჩაგეკვრი.
მაშ, მომიცადე, ჯერამ ნუ კვდები.
- VI. 1910
ჩვენი სიცოცხლის მიზანი
ჩვენი სიცოცოხლე მე უთავბოლო,
ფართოდ შლილ ბრძოლას მომაგონებსა.
ყოვლი სულდგმული მასში წილს იდებს;
იქ თითო ებრძვის მილიონებსა.
- VI. 1910
მგოსანი
ზეცაა ჩემი მშობელი,
ბუნება სატრფო გულისა;
მუზა თვით ჩემი გულია,
დამტირი დაჩაგრულისა.
გონება ჩემი გულს მონობს,
სწუხს, გულის სამწუხაროა.
გული მომავალს შეჰხარის,
შესტრფის იმედთა წყაროსა.
ხან ბულბულივით ის ვარდს სტირს,
ხან მხიარულად მღერისა.
მუზა ეს ჩემი გულია,
მე კი გული ვარ ერისა.
- VI. 1910
***
მზევ, რად ანათებ?
ტყევ, რად მწვანდები?
წყლულს ვერ დამიტკბობთ,
უფრო ვწვალდები.
როდესაც უმზერ თქვენს სილამაზეს,
მე ჩემი სატრფო მომაგონდება.
მომაგონდება, რომ ის ბნელშია,
თქვენ ხარობთ… გული დამიღონდება.
სანამდი სატრფო
საკანშიდა ზის,
არ მსურს ხალისი
არც ტყის და არც მზის.
მაშინ ჭრილობა მე უფრო მტკივა,
მათი ხალისი უფრო მაწვალებს.
დაე ჩემ სატრფოს მზე თავის სხივებს
და ტყე სიმწვანეს დააანაცვლებს.
მზევ, ნუ ანათებს,
ტყევ, ნუ მწვანდები,
თორემ ერთ დღესა
თქვენც შეგბრალდებით.
დაე, ტყე ისევ უფოთლოდ დარჩეს,
დაე, მზემ სხივი ნუ მომაფინოს,
ნათელის წილად დაე აქ ბნელმა
ნადიმი მართოს, დღე-ღამ ილხინოს.
როდესაც სატრფო
სიბნელეში ზის,
მეც ბნელი მინდა,
მძულს სინათლე მზის.
მზევ, გევედრები მაშინ მინათო,
და, ტყეო, შეგთხოვ, მაშინ იმწვანო,
როს სატრფო საკანს მას მოვაცილო,
და აქ მღიმარმა გამოვიყვანო.
- VI. 1910
***
შორს, შორს, მაცდურო,
ნუ მეკარები!
ჩაჰკეტე, გულო,
ტრფობის კარები,
რომ ეს ცბიერი არ მოგეპაროს,
ტრფობის ყვავილი რომ არ მოგპაროს,
რომ არ მოსწყვიტოს იქ კოკობ ვარდი,
სულ სხვა ვინმესთვის ნავლელ-ნაზარდი.
კარი მოჰხურე,
ვარდს მოუარე,
ნამი აპკურე,
ჩრდილი აფარე.
დე, გაიფურჩქნოს, გადაიშალოს,
ბულბულმა სჭვრეტოს, შორით იწვალოს.
შენ იმის წინაც ჩაჰკეტე კარი,
ვარდს მოუარე, ნანა უთხარი.
ერთხელ იქნება,
შენთან მოვა ყმა.
მას არ ექნება
ბულბულის ხმა.
იგი იქნება ხალხთგან დევნილი,
ტანი ექნება მთლად დაფლეთილი,
წყლულთა საფარად კონკი ეხვევა.
დაე, ვარდს იგი გადაეხვევა…
შენ კი, მაცდურო,
ნუ მეკარები.
ჩაჰკეტე, გულო,
სხვის წინ კარები.
- VI. 1910
ოცნება
დაე, გაფრინდი, ოცნებავ,
გაჰგლიჯე ბადე გონების,
იქ წადი, სადაც ამ ქვეყნის
არა რა მოგეგონების.
ის მხარე შენთვის არსებობს,
შენც გიყვარს, მასაც უყვარხარ.
იქ წადი, იქ იხალისე.
ამ ჯოჯოეთში ნუღა ხარ.
გაფრინდი, გონების წილად,
შენ მაინც ნახე ის მხარე.
მერმედ აქ მოდი, რაც ნახო,
მიამბე და გამახარე.
- VII. 1910
საოცნებო ვარდი
ტურფავ, ეკლების ნუ გეშინია,
გაბედე ბურდში ჩაყოფა ხელის.
ხელს დაგიჩხვლეტენ, აგატკივებენ,
მაგრამ თან ჯილდოც ძვირფასი გელის.
ამ ეკლების ქვეშ ვარდია ზრდილი,
ყოვლნი მგოსანნი მას შენატრიან,
ოცნების საგნათ ის მიაჩნიათ,
მაგრამ ვერ სწყვეტენ: ეკლის წინ თრთიან.
შენ კი, ოჰ, ტურფავ, ჩაჰყავი ხელი,
ნუ შეშინდები, და ის შენია.
ხელის და გულის წყლულები, ყველა
მისთვის ადვილი მოსარჩენია.
- VIII. 1910
***
ჩემო ბულბულო, რისთვის გამწარდი?
დაგიჭკნა სატრფო! გიხმება ვარდი!
იტანჯ-იწვალე, იგლიჯე გული,
კვნესად აქციე ღრმა სიყვარული,
ჰანგში ჩაქსოვე შენი სიმწარე,
შენი კვნესითა, აკვნესე არე.
შენი კვნესა ცას გულს აუჩუყებს;
მისი ცრემლი ვარდს დაუკოცნს ტუჩებს.
და ვარდი ისევ აყვავილდება…
მაშ შენ იკვნესე, ცაც ატირდება!
ტალღები
ზღვაი ბობოქრობს, ზღვა ღელავს,
ტალღები ყალყზე დგებიან,
ეხალებიან ერთმანეთს
და ისეც ძირს ეცემიან;
კვალს არ ტოვებენ, მათ ალაგს
ახალნი ამოხტებიან.
ზღვა ღელავს, შფოთს, კვნესს და ღმუის:
ის ქარმა თურმე არია.
ტალღების წამჩხუბებელიც
მზის სხივთა მონა ქარია.
ტალღა ხტის, ჩხუბობს, ეცემა
და… კვალი არსად არია.
- VIII. 1910
ამირანი
გესმის ეს კვნესა, გმინვა და მოთქმა,
და შველის მთხოვი განწირული ხმა?
ეს მწუხრი ხმაა ძველი გმირისა:
ამირანი კვნესს, ოხრავს, ყვირისა.
მტერთგან დევნილი ზღვამ შეაცდინა;
მათგან სიკვდილსა თუმც ააცდინა,
სტანჯავს მაგივრად: არც არჩენს არც კლავს,
ძლიერი გმირი უძლურ ტყვედა ყავს.
თავის შეცდომას ამირან ხვდება,
სურს, ზღვას ებრძოლოს, ძალა არ სწვდება.
თავის ხსნის იმედს მაინც არ კარგავს,
მხსნელსა მოელის, მის სურათს ქარგავს.
ეხლაც ის კვნესის, ოხრავს და გმინავს.
– მხსნელი მოუა? –„არ ვიც, ჯერ სძინავს“.
17. VIII. 1910
